واقعيت‌ها را بشناسيم
واقعيت‌ها را بشناسيم
حقيقتي كه انسان را آزاد مي‌سازد، غالبا همان حقيقتي است كه انسان، از شنيدن آن سر باز مي‌زند. «هربرت سباستين آگار»
صحبتي با اوليا و دانش‌آموزان
امروزه مساله كنكور سراسري و آزاد و به طور كلي تحصيلات تكميلي دانشگاهي در هر مقطعي، اعم از كارداني، كارشناسي، كارشناسي ارشد و … به امري مهم و سرنوشت ساز در عرصه زندگي تحصيلي دانش‌آموزان و دانشجويان تبديل شده است. به تبع آن، خانواده‌ها در اين موضوع حساسيت بيشتري پيدا كرده‌اند. حال آنكه اين موضوع آيا واقعا داراي چنين ارزش و مرتبتي هست يا نيست؟ بايد به صورت مفصل درباره آن بحث و بررسي صورت گيرد.
ما به اين موضوع نيز مانند هر مساله ديگري نگاه كرده و به مشخص كردن راهكار برخورد با اين موضوع و رسيدن به موفقيت در آن، مي‌پردازيم.
نكته آغازين
براي آنكه دانش‌آموز بتواند در اين برهه سرنوشت‌ساز زندگي خود تصميمي معقول و صحيح اتخاذ نمايد، الزاما نياز به همراهي، مشورت و پشتيباني اعضا خانواده و نزديكانش دارد. به عبارت ديگر اين تصميم نه تنها بر زندگي دانش‌آموز بلكه بر زندگي اطرافيان او نيز تاثير خواهد گذارد. اولياء عزيز بايد بدانند كه اين مسير طولاني طي نخواهد شد مگر با همراهي، همفكري و پشتيباني مادي و معنوي آن‌ها. متاسفانه برخي از والدين فقط جنبه كمك‌هاي مالي را در نظر گرفته و به آن اكتفا مي‌كنند. يعني به دانش‌آموز مي‌گويند: « تو هر چه كتاب و معلم مي‌خواهي ما برايت فراهم مي‌كنيم! تو فقط خوب درس بخوان و يك نتيجه خوب بگير! »
اما واقعيت چيز ديگري را نشان مي‌دهد. چه بسيار خانواده‌هايي كه توان مالي مناسب براي پشتيباني از فرزند خود را ندارند ولي با همراهي و همفكري و كمك‌هاي معنوي، روحي و ذهني، چنان ياريگر فرزند خود هستند كه خلاء مسائل مادي را نيز پوشش مي‌دهند. اين دانش‌آموزان غالبا افراد موفقي در بطن اجتماع خواهند بود. خانواده‌هاي گرامي بايد بدانند مانند هر مرحله ديگري از زندگي، فرزندشان نياز مبرم به كمك‌ها آن‌ها براي پيمودن اين مسير دارد.
چگونه اين مسير را طي كنيم؟
براي آنكه در مسير رسيدن به دانشگاه، بتوانيد درست قدم برداريد، ابتدا بايد هدف خود را مشخص كنيد. مثلا دانش‌آموزي مي‌داند كه توان پرداخت شهريه دانشگاه آزاد را ندارد و خانواده او نمي‌توانند به او كمك مالي لازم را بدهند. پس بهترين تصميم براي اين فرد انتخاب دانشگاه‌هاي دولتي روزانه و شبانه است. درست است كه اين هدف و رسيدن به آن زحمات بسياري مي‌طلبد اما دانش‌آموز همواره بايد براساس واقعيت‌ها موجود تصميم‌گيري نمايد.
چگونه به هدف خود دست يابيم؟
فارغ از نوع اهدافي كه يك دانش‌آموز براي تحصيلات دانشگاهي خود اتخاذ مي‌نمايد بايد به دنبال ابزار مناسبي براي تحقق اهدافش باشد. اولياء و دانش‌آموزان بايد در اين زمينه دقت لازم را مبذول نمايند. مسير شما از پايان امتحانات خردادماه سال سوم دبيرستان آغاز مي‌گردد و تا تيرماه سال آينده به طول مي‌انجامد. اين مسير ۱۲ ماهه به يك برنامه‌ريزي منسجم و منظم و قابل انجام نياز دارد.
چگونه برنامه‌ريزي كنيم؟
برخي افراد ناآگاه از استرس موجود در فضاي ملتهب كنكور سوءاستفاده نموده و با تبليغات كاذب مدعي مشاوره و برنامه‌ريزي ويژه و … با هزينه‌هاي گزاف مي‌گردند. در قريب به اتفاق اين موارد دانش‌آموز به هيچ نتيجه‌اي دست پيدا نمي‌كند. در كنار اين افراد سودجو، مشاوران آگاه و خبره‌اي وجود دارند كه براساس علوم روانشناسي و مديريت، برنامه‌ريزي‌هاي علمي مناسبي را با هزينه‌هاي بسيار اندك و معقول ارائه نموده‌اند. (مانند كتاب برنامه‌ريزي موسسه فرهيختگان رهنما) اما تعداد اين برنامه‌ريزي‌ها نيز متنوع است.
كدام برنامه‌ريزي مطلوب است؟
برنامه‌ريزي مطلوب از سه ركن اساسي تشكيل شده است. ابتدا بايد منسجم باشد، يعني داراي يك ساختار مشخص و غيرقابل تغيير باشد. دوم بايد داراي نظم مطالعاتي باشد، يعني مسير يادگيري را براي دانش‌آموز ترسيم نمايد و از آموخته‌هاي دانش‌آموز سنجش مناسب را به عمل آورد. و در آخر بايد قابل انجام باشد. بسياري از برنامه‌ريزي‌هاي موجود به علت ساختار كلي و غيرقابل انعطاف، قابل اجرا براي تمامي افراد نمي‌باشند. مثلا موسسه‌اي با يك برنامه كلي مطالعاتي براي آزمون‌هايش، به دانش‌آموزان يك خط يادگيري مطلق را مي‌دهد كه جاي تغيير در آن نيست. مشكل اين نوع برنامه‌ريزي آن است كه اگر دانش‌آموز به هر دليلي از دو مرحله آن عقب بيافتد ديگر نمي‌تواند خود را به آن برساند.
برنامه موسسه فرهيختگان رهنما چگونه است؟
برنامه‌ريزي در موسسه فرهيختگان رهنما براساس علوم روانشناسي و مديريتي روز دنيا و براساس متد جهاني “شرطي‌سازي موفقيت تدريجي“ مي‌باشد. در اين روش يك ساختار منسجم، قوي، منظم و قابل انعطاف وجود دارد كه براساس توانايي‌هاي فردي هر دانش‌آموز، اين امكان را فراهم مي‌سازد كه مسير مطالعاتي مشخصي طي گردد و اگر تحت شرايطي بخشي از آن به تعويق افتد، قابل جبران باشد.
در كتاب برنامه‌ريزي موسسه فرهيختگان رهنما اصول متعدد علمي توضيح داده شده و هدايت تحصيلي دانش‌آموز براساس اين اصول موفقيت تدوين و اجرا مي‌گردد. فراموش نكنيد كه بهترين برنامه‌ها هنگامي كه اجرا نمي‌شوند هيچ ارزشي ندارند. در مقابل برنامه‌اي كه قابل اجرا باشد از هر نوع برنامه‌ريزي مناسب‌تر است.
اساس برنامه ما ساختار “آموزش- سنجش“ مي‌باشد. يعني دانش‌آموز براساس منابعي كه معرفي مي‌گردند به مطالعه مي‌پردازد و در اين ساختار مشخص به عمق يادگيري دست مي‌يابد. سپس براساس يك سنجش مستمر كه به صورت‌هاي هفتگي، يك‌هفته درميان، دو‌هفته درميان يا ماهانه انتخاب نموده است، به ارزشيابي مطالب فراگرفته خود مي‌پردازد.
كلاس‌هاي آموزشي موسسه فرهيختگان هرگونه خلاء آموزشي دانش‌آموز را برطرف مي‌نمايد و مطالب درسي به صورت عميق و مفهومي آموزش داده مي‌شود. آزمون‌هاي منظم به سنجش مستمر مطالب فراگرفته شده توسط دانش‌آموز مي‌پردازد.
آيا آزمون‌هاي ما استاندارد است؟
تعريف آزمون استاندارد داراي يك معيار مشخص و معين است. كيفيت استاندارد آزمون يعني آنكه تا حد ممكن به آزمون‌هاي سراسري مشابه باشد و از لحاظ تعداد سوالات و زمان پاسخگويي آن تناسب دقيقي از آزمون كنكور سراسري باشد. نكته ديگر آنكه تراز عملكرد دانش‌آموز بايد مشابه كنكور سراسري باشد. دقت كنيد كه ادعاي برخي از دوستان كه فقط به تعداد شركت‌كنندگان زياد در آزمون‌هاي آزمايشي مي‌پردازند، يعني فقط به مساله كمي آزمون‌ها توجه دارند، يك مساله كاملا فرعي است. به عبارت ساده‌تر آزمون كنكور سراسري در يك جمعيت آماري ۴۰۰هزاري نفري برگزار مي‌گردد در صورتي كه بيشترين شركت‌كننده در يك آزمون آزمايش شايد حدود۵۰هزار نفر باشد. يعني همه رقبا و شايد خيل عظيمي از شاگردان مستعد و توانا در آزمون‌هاي آزمايش يك موسسه شركت نمي‌كنند. پس توجه به اين مساله غفلت از موضوع اصلي يعني كيفيت آزمون‌ها است.
سوالات يك آزمون استاندارد بايد متناسب با سطح سوالات آزمون‌هاي سراسري باشد يعني نه ساده‌تر از آن باشد و نه آنقدر سخت باشد كه دانش‌آموز از پاسخگويي به سوالات آن عاجز باشد. اين نكته را مي‌توان از تراز عملكرد دانش‌آموز در آزمون‌ها متوجه شد. در جلسات مشاوره در اين باره بيشتر توضيح داده خواهد شد. لذا يك آزمون استاندارد بايد تراز عملكرد استاندارد ( صفر تا ۱۲هزار) و يك كيفيت مناسب داشته باشد و تعداد افراد شركت‌كننده فقط يك مساله فرعي است.
نكته پاياني
در پايان خاطر نشان مي‌شويم كه ساختار آموزشي موسسه فرهيختگان رهنما با استفاده از تجربيات مشاوران، اساتيد و كارشناسان خبره و آگاه به امور ترسيم و اجرا مي‌گردد و مي‌تواند موفقيت تحصيلي دانش‌آموزان را فراهم نمايد.
” انجام آنچه را كه مي‌تواني يا مي‌انديشي كه مي‌تواني، آغاز كن! “
” جسارت در خود، نبوغ و قدرت و اعجاز دارد. (يوهان ولفگانگ ون گوته) “
استاد سید مهدی حسيني ۱۸/۵/۸۹